Pozytywne nawyki – czyli jak kierować własnym życiem, aby było ono dla nas jak najlepsze

Uczęszczający do szkoły uczniowie bardzo często są przekonani, że nie mają wpływu na własne wybory, a tym samym życie. Własne zachowania postrzegają jako odruchową reakcję w odpowiedzi na zdarzenie, w którym biorą udział. Tego typu myślenie nazywane jest reaktywnym. Nie uwzględnia ono możliwości podjęcia samodzielnej decyzji o sobie samym i swoim zachowaniu. Podejście to działa destrukcyjnie na osobowość i warto popracować nad jego zmianą.

Zdrowie fizyczne na pierwszym miejscu

Wizyta u psychologa szkolnego postrzegana jest przez uczniów jako kara. Rozmowa z nim kojarzona jest z tłumaczeniem się ze swojej winy. Powoduje to narastanie jej poczucia. Dlatego, gdy w trakcie dłuższej przerwy w szkole zaprasza się kogoś do wspólnej rozmowy z psychologiem, słyszy się często tłumaczenie w stylu „dlaczego ja, przecież nic złego nie zrobiłem?” lub „to nie ja zacząłem, tylko on”.

Ten sposób myślenia niszczy samoocenę, zmniejsza radość płynącą z relacji, a także zniechęca do współpracy i tworzenia kontaktów. Pozbycie się tego typu destrukcyjnego spojrzenia na własną osobę, przyczyni się do zwiększenia radości oraz satysfakcji ze swojej aktywności.

Warto tu zauważyć, że ludzie jako społeczność nie posiadają oporów przed tym, aby zadbać o własne zdrowie fizyczne. Chodzimy do lekarzy lub korzystamy z teleporad, gdy się źle czujemy. W chwilach osłabienia odpoczywamy, zdrowo się odżywiamy. Większość osób regularnie uprawia sport, robi badania krwi, przeglądy stomatologiczne. Podejmujemy te działania nie tylko w czasie choroby, ale także zapobiegawczo. Dodatkowo dbamy także o swój wygląd oraz samopoczucie. Fryzjer, kosmetyczka, zakupy, a nawet dietetyk, czy też masażysta. Podobnie wygląda sytuacja w sferze samorozwoju. Zależy nam na dobrym wykształceniu, pracy, nowych uprawnieniach, kursach i umiejętnościach.

Problemy psychologiczne – niewłaściwe wzorce i ich zmiana

Całkiem inaczej wygląda sytuacja w przypadku zdrowia i potrzeb psychicznych. Zaspokajamy je z dużym oporem. Podjęcie próby skorzystania z pomocy trenera rozwoju osobistego, doradcy zawodowego, specjalisty z zakresu coachingu lub z terapii wiąże się ze wstydem i niechęcią. Strefa zdrowia psychicznego jest ewidentnie pomijana i uważana za niepotrzebną w porównaniu do pracy, zdrowia fizycznego, czy też umiejętności.

Tego typu podejście ma negatywny wpływ na obserwujące dorosłych dzieci i młodzież. Nieświadomie przejmują one wzorce propagowane przez dorosłych. Już sam brak rozmów na temat zdrowia psychicznego tworzy barierę w przypadku konieczności rozwiązania problemów tej natury. Rzadkie podejmowanie rozmów na tematy samopoczucia oraz kwestii życiowych jest dodatkowym świadectwem o ignorowaniu potrzeb psychicznych. Jest to zwykle przekazywane dzieciom w domach rodzinnych i przenoszone na dalsze płaszczyzny.

Młodzież nie potrafi mówić o trudnych problemach, niezaspokojonych potrzebach i uczuciach. Są one sygnalizowane z reguły za pomocą krytyki, niechęci, awantur oraz oskarżeń. Powoduje to utrwalenie negatywnego sposobu myślenia i skutkuje negatywnymi i gwałtownymi reakcjami. Niestety wraz z upływem czasu staja się one automatyczne i coraz trudniejsze do wyeliminowania.

Całe szczęście nawyki można zmieniać. Są to tylko wyuczone wzorce zachowań, które powtarzamy w określonych sytuacjach. Nikt nie jest na nie skazany do końca życia i ciężką pracą można je zastąpić właściwymi nawykami.

Wpływ sposobu myślenia na samoocenę i umiejętności

Zdrowe oraz niezdrowe wzorce zachowań zostały opisane m.in. w książce Brian’a Tracy pt. „Nawyki warte miliony”. Twierdzi on, że ludzie tkwią w pułapkach swoich złych wspomnień. Negatywny sposób myślenia zarówno o sobie, jak i o innych ludziach, a nawet całym otaczającym nas świecie, może spowodować powstawanie automatycznych, niezależnych od nas reakcji lękowo – obronnych. Ich pojawianie się spowodowane jest niewystarczającą wiarą w siebie, widoczną w wyczekiwaniu negatywnych konsekwencji naszych działań.

Przykładowo, ktoś nieposiadający wiary we własne umiejętności matematyczne, i niewierzący w zdanie egzaminu z tego przedmiotu, wykształca w sobie nawyk unikania i niechęci do tego przedmiotu. Rezultatem tego toku myślenia jest ograniczenie czasu nauki danego przedmiotu do minimum, a tym samym zwiększenie oporu, obaw, leku i zmniejszenia poziomu posiadanej wiedzy. Reakcja ta z kolei utwierdza ucznia w zasadności przekonania o braku umiejętności matematycznych i utrwala reakcję lękową oraz unikową.

Teoria pozytywnego myślenia

Według teorii oczekiwań to, czego człowiek oczekuje i czego się spodziewa, ma największy wpływ na jego decyzje oraz wybory. Wystarczy wyobrazić sobie, że jedziesz samochodem i zatrzymujesz się na rozstaju. Decyzja, dotycząca wyboru drogi będzie miała związek z miejscem, w którym skończy się podróż. Warto swoje myślenie zastąpić przekonaniami o pozytywnym charakterze. Wpłyną one na Twoje nastawienie, sposób postrzegania drugiego człowieka oraz ważnych spraw.

Negatywne podejście sprawi, że prawdopodobieństwo nastąpienia negatywnych konsekwencji będzie zgodne z Twoimi racjami na zasadzie przepowiedni, która ma się sprawdzić. Zbyt częste powtarzanie tego schematu, spowoduje, że zmienisz się w pesymistę, a ten sposób podejścia do życia stanie się nawykiem. Wybór właściwej drogi w życiu zależy w dużej mierze od wzbudzanych w sobie emocji. Może to być radość z powodu oczekiwanego sukcesu lub smutek z obawy przed porażką.

Możliwa jest zmiana swojego podejścia na bardziej optymistyczne. Brian Tracy uczy, jak skutecznie tego dokonać i wprowadzić do życia zdrowe nawyki. Zmiany te, chociaż wydają się mało znaczące, są w stanie znacznie podnieść jakość życia. Wśród najpopularniejszych pozytywnych nawyków można wymienić higienę snu oraz poranne ćwiczenia wspomagające kondycję, zwiększające energię, witalność oraz motywację i zapał do działania. Warto także pomyśleć o punktualności, planowaniu każdego dnia z wyprzedzeniem, rozpoczynaniu pracy od spraw najważniejszych, niewykonywaniu kilku zadań jednocześnie, troszczeniu się o relaks oraz wewnętrzną równowagę.

Nowe nawyki – jak je wprowadzić?

Według Brian’a Tracy wypracowanie nowych nawyków nie jest łatwym zadaniem. Należy podejść do tego stopniowo. Podejmując się kolejnych kroków, każdy po kolei należy utrwalać przez co najmniej 21 dni. Pomiędzy kolejnymi etapami nie ma konieczności robienia przerwy. Jakie są to zmiany? O tym poniżej.

Krok 1. Przemyśl, jaka zmiana jest Ci najbardziej potrzebna. Po podjęciu decyzji złóż sobie samemu pisemną deklarację podjęcia wyzwania i trzymaj się jej codziennie. Zacznij od razu.

Krok 2. Powiedz innym o podjętym przez siebie wyzwaniu. Wpłynie to na zwiększenie samodyscypliny i motywacji.

Krok 3. Nie usprawiedliwiaj się i nie rób przerw. Nie ma też sytuacji wyjątkowych. Musisz dotrzymać danego sobie słowa. Z pewnością zwiększy to Twoją pewność siebie oraz satysfakcję.

Krok 4. Wyobraź sobie, jak wspaniale będzie, gdy już utrwalisz nowy nawyk i zawsze bez wysiłku będziesz robił wszystko zgodnie ze swoimi nowymi przyzwyczajeniami.

Krok 5. Głośno powtarzaj swoje nowe postanowienie, np. przychodzę punktualnie do pracy. Rób to, dopóki działanie to i myślenie się utrwali.

Krok 6. Nagradzaj się za osiągnięcia.

Krok 7. Złóż sobie obietnicę, że się nie poddasz. Trenuj nowy sposób myślenia i zachowywania przez 21 dni do czasu jego zautomatyzowania. Stanie się wówczas ono Twoja nową naturalną czynnością.

Krok 8. Ciesz się ze swoich osiągnięć. Wprowadzając nowe nawyki, przekonujesz się, że masz bardzo duży wpływ na swój los.